Prijsuitreiking de heer C.G.P. Herben

Considerans, uitgesproken door prof.dr.ir. Wim C. van Etten,
op de NERG bijeenkomst te Delft op dinsdag 3 april 2001

Mijnheer de voorzitter, dames en heren,

In zijn vergadering van 26 januari 2001 heeft het bestuur van het Wetenschappelijk Ra-dio Fonds Veder besloten de Veder-prijs 2000 toe te kennen aan dr. ir. Chrétien Herben "Voor zijn bijdrage aan het ontwerp en de realisatie van een geïntegreerde optische WDM cross-connect".

De heer Herben studeerde af in 1996 als natuurkundig ingenieur in de groep toegepaste optica aan de Universiteit Twente. Zijn afstudeeronderwerp betrof het ontwerp en de karakterisering van een "Scanning imaging confocal Raman" microscoop. December 1996 startte hij zijn promotiewerk in de Photonics Integrated Circuits Group van de Faculteit voor Informatietechnologie en Systemen van de Technische Universiteit Delft. In december 2000 promoveerde hij aldaar op het onderwerp waarvoor hem de prijs is toegekend.

Aan de steeds groeiende vraag naar meer capaciteit voor de transmissie van informatie kan, afgezien van de beperkte toegang tot de transmissienetwerken via de radioweg, alleen maar worden voldaan door gebruikmaking van optische glasvezeltransmissie. De transmissie van informatie over glasvezel is bij de huidige stand van de techniek mogelijk tot in het gebied van meerdere terabit per seconde per glasvezel. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de zogenaamde golflengtemultiplextechniek (WDM). Echter, behalve transmissiewegen moeten er in de netwerken ook nog routeringsmogelijkheden worden ingebouwd, zeg maar intelligente schakelaars, die de gewenste verbindingen in een complex netwerk tot stand brengen. Hoewel de techniek hiervoor reeds lang aanwezig is voor signalen die elektrisch worden gerepresenteerd, staan die schakelaars nog in de kinderschoenen als het gaat om signalen in het optische domein, zoals die gehanteerd worden voor de transmissie via glasvezels. Aan de optische versie van zo'n schakelaar heeft nu Chrétien Herben een belangrijke bijdrage geleverd. Daarbij heeft hij op een enkele chip het (de)multiplexproces gecombineerd met optische schakelaars. Hoewel in de genoemde onderzoeksgroep eerder al promovendi hebben gewerkt aan onderdelen van deze cross-connect, heeft de heer Herben de kroon op dit werk gezet met een uitgekiend samengesteld ontwerp, waarvoor hij eerst een aantal alternatieven heeft geanalyseerd en gerealiseerd, om zo tot een optimale configuratie te komen.

De Vederprijs was aanvankelijk bedoeld voor " .. die man of vrouw, door geboorte tot de Nederlandse nationaliteit behorende, .. door een vinding of werkwijze ... het meest heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van de wetenschap en techniek op het gebied van radiotelegrafie, radiotelefonie en radiotelevisie en al zodanige wetenschappen en tech-nieken die hieruit mochten voortkomen of ontstaan". (Vrij citaat Statuten Veder fonds).

Het bestuur van het Vederfonds heeft in het verleden uitdrukkelijk vastgesteld, dat de optische communicatietechniek tot deze laatste categorie dient te worden gerekend. Juist het werk van de heer Herben vertoont een groot aantal parallellen met de moderne radiocommunicatie, zowel qua techniek als qua toepassing. Zo wordt in de radiotechniek (noodzakelijkerwijs) veelvuldig gebruik gemaakt van frequentiemultiplexing. De optische communicatie heeft zijn equivalent in de golflengtemultiplexing (WDM). Ook de modulatietechnieken vertonen overeenkomst, zij het dat elk medium toch als het ware zijn eigen voorkeur heeft. Ook de technologie heeft zijn overeenkomsten. Een belangrijk facet van het werk van Herben betrof het ontwerp en de realisatie van optische golfgeleiders. De teruggang van het gebruik van golfgeleiders voor het cm en mm golflengtegebied is in de hand gewerkt door de opkomst van de veel goedkopere en flexibelere glasvezel en van de optische golfgeleider in het algemeen. Vervolgens kunnen we noemen, dat het principe van het phased array momenteel erg in de belangstelling staat bij radiotechnici, terwijl het tevens een van de pijlers is waarop de WDM cross-connect van Herben rust.

Er was dan ook weinig aarzeling bij het bestuur van het Vederfonds aan deze kandidaat toe te kennen, zowel ten aanzien van de inhoud van het werk, alsook ten aanzien van de kwaliteit.

Het bestuur van het Wetenschappelijk Radio Fonds Veder feliciteert de heer Herben van harte met de toekenning van deze prijs.