Prijsuitreiking de heer T. Schenk

Considerans, uitgesproken door prof.dr.ir. G. Brussaard,
op de NERG bijeenkomst te Den Haag op 19 april 2007

Mijnheer de voorzitter, dames en heren,

Het bestuur van de stichting Wetenschappelijk Radiofonds Veder heeft in haar vergadering van januari j.l. besloten de Vederprijs 2006 toe te kennen aan dr.ir. Tim Schenk, en ik mag namens het bestuur dit besluit voor u toelichten.

Draadloze communicatie heeft de afgelopen jaren een enorme ontwikkeling doorgemaakt, die we overal om ons heen herkennen. Draadloze LANs zijn in vrijwel alle moderne kantoren beschikbaar en nieuwe laptops worden standaard met een radiomodem uitgerust.
Digitale signaalbewerking wordt volop ingezet om de beperkingen van het onbetrouwbare radiokanaal te compenseren. De ontwikkeling daarvan in de afgelopen tien jaar heeft sterk bijgedragen aan de huidige mogelijkheden. Maar er lijkt een nieuwe wending te komen in dit onderzoek en Dr. Tim Schenk heeft aan de voet gestaan van deze nieuwe ontwikkeling, door sommigen ook aangeduid als "Dirty RF". De benadering moet het mogelijk maken om sneller te communiceren op nog hogere frequenties, met nog energie-zuinigere radio modems die ook veel meer verschillende radiosignalen tegelijk kunnen onderscheiden. Om dat te realiseren zouden we essentieel betere RF circuits moeten inzetten, maar dat zou in strijd zijn met wens deze ook steeds goedkoper te kunnen maken. Zoals blijkt uit dit promotieonderzoek mogen we verwachten dat de digitale signaalbewerking niet alleen effectief kan zijn in het opheffen van beperkingen van het radiokanaal zelf, maar ook in het compenseren van imperfecties in de analoge hoogfrequente circuits.
Daarmee wordt een stap gezet naar het grootschalig toepassen van one-chip radios, waarbij de analoge hoogfrequente circuits en de digitale basisband processing in dezelfde CMOS IC technologie en in dezelfde chip plaatsvinden.

Tim Schenk is uitgegaan van MIMO radio systemen, die via meerdere antennes en dus ook meerdere frontends, aparte datastromen kunnen versturen en ontvangen. De vele mogelijkheden die radio-overdracht met deze techniek biedt waren eerder geanalyseerd door Dr. Allert van Zelst, die voor dit werk de Vederprijs 2004 ontving. Het promotieonderzoek van Tim Schenk heeft zich gericht op het digitaal compenseren van drie belangrijke probleemgebieden van hoogfrequentie circuits, namelijk faseruis, onbalans tussen het in-fase (I) en het quadratuur (Q) kanaal, en niet-lineariteiten. Daarbij heeft Dr. Schenk een analyse gemaakt van deze effecten, bestaande modellen aangescherpt en algoritmen voorgesteld en geanalyseerd om deze effecten te vereffenen. Enkele van zijn ideeén zijn als patent ingediend. Tijdens een tweejarig verblijf bij Agere Systems in Nieuwegein heeft hij zijn ideeén getoetst aan praktische implementeerbaarheid. Later in het project heeft hij vanuit TU/e ook samengewerkt met Philips Research, waar hij momenteel werkzaam is.

Waar tot nog toe analoge ontwerpen en digitale algoritmen veeleer als verschillende disciplines onderzocht werden, blijkt uit het proefschrift dat een interdisciplinaire aanpak leidt tot betere oplossingen. Uit het proefschrift, en wellicht over enige tijd ook uit het boek dat hiervan afgeleid wordt, blijkt dat in de definitie van nieuwe standaarden rekening gehouden kan worden met de mogelijkheden van digitale compensatie, waardoor deze goedkoper kunnen worden geïmplementeerd. Dit thema wordt momenteel nog slechts op enkele plaatsen in de wereld diepgaand onderzocht, en dit onderzoek neemt daarbij een significante plaats in.

We mogen trots zijn op het baanbrekende radio-onderzoek dat nog steeds in Nederland verricht wordt door jonge talentvolle onderzoekers, getuige het feit dat er de laatste jaren nogal wat concurrentie is tussen verschillende nominaties voor de Vederprijs. Ikzelf heb het genoegen gehad het werk van Allert en Tim te initiëren en tot een drietal jaren geleden te begeleiden. Het deed me dan ook veel plezier om het besluit van het bestuur vanmiddag voor u toe te lichten.


Tim Schenk
Tim Schenk tijdens zijn presentatie op 19 april 2007 in Den Haag.