Prijsuitreiking de heer J. van der Tang

Considerans, uitgesproken door prof.dr.ir. Wim C. van Etten,
op de NERG bijeenkomst te Amsterdam op donderdag 27 maart 2003

Mijnheer de voorzitter, dames en heren,

In zijn vergadering van 31 januari 2003 heeft het bestuur van de Stichting Wetenschappelijk Radiofonds Veder besloten de Veder-prijs 2001 toe te kennen aan dr.ir. Johan van der Tang, "voor de ontwikkeling van een toegankelijke ontwerpmethodologie voor geïntegreerde hoogfrequente oscillatoren".

Na een HTS-studie in Leeuwarden, waar hij afstudeerde op het onderwerp MOST IC's voor DECT-telefonie (bij Philips in Redhill/Engeland), heeft Johan van der Tang zijn studie voortgezet aan de Universiteit Twente, waar hij in 1995 afstudeerde op het ontwerp van data-gedreven array-architecturen voor het snel realiseren van prototypes voor DSP algoritmes. Hierna kreeg hij een baan aangeboden bij het Philips Natuurkundig Laboratorium, waar hij van 1995 tot 2000 heeft gewerkt in de groep Integrated Transceivers. Hij heeft daarbij onderzoek verricht op het gebied van de geïntegreerde analoge bouwblokken, in het bijzonder oscillatoren, mixers en filters, voor hoogfrequente ontvangers en zenders, en dat voor verschillende applicaties waaronder satelliet-TV, radio en optische communicatie. Het frequentiegebied waar dit alles zich afspeelde was van zeer laagfrequent tot 12 GHz.

Nadat hij een aantal specifieke ontwerpen had gemaakt, rees het verlangen om de aspecten die komen kijken bij het ontwerp van met name oscillatoren, wat meer te structureren en toegankelijker te maken, en tegelijkertijd te zoeken naar meer generieke ontwerpaspecten. Na gesprekken met een hoogleraar werd toen een promotietraject ingezet. Februari 2000 heeft hij een nog grotere stap gemaakt: hij heeft zijn baan bij Philips opgezegd om aan de universiteit in Eindhoven te gaan werken. Afgelopen december heeft hij zijn proefschrift getiteld "High-Frequency Oscillator Design for Integrated Transceivers" met succes verdedigd. Naast een lange lijst van publicaties op conferenties en in tijdschriften heeft Van der Tang ook, samen met twee co-auteurs, het boek "Circuit Design for RF Transceivers" geschreven.

Integrated Transceivers zijn de geïntegreerde analoge ontvangers en zenders in communicatieapparatuur. Zij verzorgen dus het transport van informatie. In onze huidige maatschappij neemt de vraag naar capaciteit voor de transmissie van informatie alsmaar toe en daarmee ook de eisen die gesteld worden aan de transceivers. Een essentieel bouwblok in zo'n transceiver is de oscillator. De kwaliteit van de oscillator bepaalt in hoge mate de kwaliteit van de hele transceiver. Het werk dat Van der Tang heeft verricht had als doel het ontwerptraject met al zijn afwegingen en keuzes inzichtelijker en toegankelijker te maken waardoor op een gestructureerde manier en binnen een beperkte tijd oscillatoren van hogere kwaliteit tegen lagere kosten (bijvoorbeeld lagere vermogensdissipatie) zouden kunnen worden ontworpen. Dat is iets dat in het licht van de huidige communicatieapparatuur met zijn kleine afmetingen, portabiliteit en batterijlevensduur van wezenlijk belang is. Daarin is hij volgens het bestuur van de Stichting Wetenschappelijk Radiofonds Veder zeer goed geslaagd.

Typerend voor het werk van Van der Tang is, dat zijn werk zowel fundamenteel goed onderbouwd is als praktisch goed bruikbaar. Met name zijn daarbij het ontwikkelen en gebruiken van kwaliteitskenmerken, in het Engels Figures of Merit, of afgekort FOM's, van belang. Deze FOM's kunnen reeds op een vroegtijdig moment in het oscillatorontwerptraject kwalitatieve als kwantitatieve informatie leveren en als zodanig behulpzaam zijn bij het nemen van beslissingen gedurende het ontwerptraject en bij het benchmarken van oscillatorontwerpen.

Zoals al eerder vermeld heeft Johan van der Tang dit alles ook daadwerkelijk toegepast en meerdere oscillatoren van hoge kwaliteit gemaakt die op conferenties zijn getoond. Genoemd kunnen worden: een door middel van fasedraaiers optimaal gekoppelde 5 GHz kwadratuur LC-oscillator; een 200 MHz LC-oscillator met actieve varactorkoppeling; een 200 MHz LC-oscillator met 11 verschillende frequentiebanden t.b.v. tuning; een 670-830 MHz LC-oscillator voor een volledig geïntegreerde éénchips FM-ontvanger gemaakt in een 'silicon on anything'-proces; een 0.9-2.2 GHz spanninggestuurde oscillator (VCO) voor satelliet-TV; een 225-310 MHz LC-oscillator die met PMOS-varactors wordt verstemd; en een volledig geïntegreerde 10 GHz kwadratuur ring-VCO voor transceivers voor optische communicatie.

Hij heeft aldus aangetoond dat de eerder genoemde theorie effectief is en toegepast kan worden op een heel scala van verschillende oscillatoren, en dat dat ook leidt tot specifieke ontwerpen van hoge kwaliteit.

Samenvattend kan dus gezegd worden dat Van der Tang uiterst relevant werk heeft verricht voor de wereld van de communicatie. Het bestuur van de Stichting Wetenschappelijk Radiofonds Veder heeft dan zonder aarzeling en unaniem besloten Johan van der Tang de Veder-prijs 2002 toe te kennen en feliciteert hem van harte hiermee.