Beloning de heer L.J.W. van Loon

Considerans, uitgesproken door prof.ir. K.H.J. Robers,
op de NERG bijeenkomst te Den Haag op 19 april 2007

Mijnheer de voorzitter, dames en heren,

In zijn vergadering van 26 januari 2007 heeft het bestuur van het Wetenschappelijk Radio Fonds Veder besloten een beloning toe te kennen aan ir. L.J.W. van Loon voor zijn drijvende kracht achter de oprichting van het PHOHI monument in de gemeente Huizen, op de plaats waar vroeger de grote draaibare richtantenne van deze kortegolfomroep stond.

In het afgelopen jaar is er op een belangrijke rotonde in de gemeente Huizen een schaalmodel opgericht van de unieke draaibare antenne die in 1937, op nog geen steenworp afstand van dit monument in gebruik genomen werd door de Philips Omroep Holland Indië. Ir. van Loon heeft het idee voor dit monument gekregen en tot uitvoering weten te brengen.

In de jaren direct na het ontdekken van de superieure propagatieeigenschappen van de korte golf heeft Philips bij het dorp Huizen een gigantische draaibare antenne gebouwd. Deze werd gebruikt voor de uitzendingen van de voorloper van de huidige Wereldomroep, speciaal voor uitzendingen gericht op Oost en West Indië.

De antenne bestond uit twee houten vakwerktorens met een hoogte van 60 meter. Aan de torens was een antenne-array opgehangen, een stelsel van 24 in de juiste fase stralende verticale dipolen. De zendgolflengte was 31 meter, nog steeds een belangrijke kortegolf omroepband voor uitzendingen over deze grote afstanden. De torens stonden als gezamenlijke constructie op spoorwielen op cirkelvormige rails en konden worden verreden, waardoor de antenne gericht kon worden naar "de Oost" of naar "de West", of waarheen dan ook. De antenne was een waarlijk unieke constructie, maar heeft nauwelijks navolging gevonden. In 1957 is hij afgebroken.

De heer Bob van Loon merkte dat er vlak bij de plaats waar deze antenneconstructie gestaan heeft, een rotonde aangelegd zou worden. Hij heeft toen het plan opgevat hierop een replica op schaal van de draaibare antenne te plaatsen, als eerbewijs aan de pioniers uit het verleden. Hij heeft bij het Gemeentebestuur hiervoor steun gekregen, maar moest zelf zorgen voor de financiën. Het monument is intussen geplaatst, voorlopige financiering is er gekomen, maar een bijdrage van het Vederfonds zou erg goed uit komen. Eigenlijk ligt dat ook wel erg in lijn met de doelstellingen van het Fonds.

Het doet het bestuur van het Wetenschappelijk Radiofonds Veder dan ook groot genoegen om Bob van Loon dit jaar een beloning toe te kennen voor zijn enthousiaste initiatief en zijn drijvende kracht achter de totstandkoming van het PHOHI-monument in de gemeente Huizen, waarmee de uitzendingen van de Philips Omroep Holland Indië vanuit die locatie, blijvend gememoreerd worden.


Bob van Loon
Bob van Loon tijdens zijn presentatie op 19 april 2007 in Den Haag.

Originele PHOHI antenne
Boven: foto van de draaibare richtantenne zoals deze in Huizen ten behoeve van de PHOHI, later de Wereldomroep, in gebruik was.


Rechts: het monument, een model in schaal 1:5, dat vrijwel op dezelfde plaats op een rotonde opgericht is. Hier zijn de draden, die de 24 verticale dipolen moeten voorstellen, en de afstandhouders nog net zichtbaar.
PHOHI monumetn in Huizen