Beloning de heer A.O. Bauer
Considerans, uitgesproken door prof.ir. K.H.J. Robers,
op de NERG bijeenkomst te Den Haag op 19 april 2007
Mijnheer de voorzitter, dames en heren,
In zijn vergadering van 26 januari 2007 heeft het bestuur van het
Wetenschappelijk Radio Fonds Veder besloten een beloning toe te kennen aan de
heer A.O. Bauer als waardering voor de enthousiaste wijze waarop hij zich
ingezet heeft voor de uitgave van het boek "Radio
Malabar", geschreven door Klaas Dijkstra.
In het afgelopen jaar is het boek "Radio Malabar"
verschenen bij uitgeverij Emaus. Dit boek zou het licht nooit aanschouwd
hebben als Arthur Bauer, in de kringen van radiozendamateurs bekend als
PAØAOB, niet persoonlijk het initiatief genomen had om een omvangrijke
klus aan te pakken. Met deze uitgave is een belangrijk stuk radiogeschiedenis
van Nederland en Nederlands Indië uit de jaren 1914 tot en met 1945, maar vooral
in die beginjaren, aan de vergetelheid ontrukt.
Klaas Dijkstra is in de 1e wereldoorlog in aanraking gekomen met het fenomeen
radio. In die tijd heeft hij proeven gedaan in het leger, nota bene onder
leiding van sergeant A., van Anton, Veder, later de oprichter van het
Wetenschappelijk Radiofonds dat naar hem genoemd is. Na de oorlog is Klaas
Dijkstra naar Indië gegaan en heeft aldaar onder leiding van dr. de Groot
gebouwd aan de 2,5 MW vlamboogzender op de zeer lange golf, die gekoppeld was
aan die gigantische antenne in de Malabar kloof. Hij heeft daarna de hele
ontwikkeling meegemaakt van de opkomst van de korte golf en de verbindingen
tussen Nederland en Indië. In de 2e wereldoorlog heeft hij in Bandoeng de
bezetting door de japanners meegemaakt.
Deze hele geschiedenis heeft Klaas Dijkstra opgeschreven na zijn ontslag uit
overheidsdienst in 1947. Het eerste deel daarvan is in zéér kleine
oplage in gestencilde vorm beschikbaar geweest binnen PTT. Opvallend is dat,
buiten sergeant Anton Veder zelf, er nogal wat namen in dit geschrift voor komen,
die wij intussen zo goed kennen als prijswinnaars van de Vederprijs in de
beginjaren van het Fonds. Ook Klaas Dijkstra heeft in 1931 een Vederprijs
ontvangen. Het boek geeft een onverwachte blik op het wel en wee in deze dagen
waarin Nederland radiogeschiedenis schreef.
Het is opvallend te constateren dat Klaas Dijkstra, naast dat hij een begaafd
radiotechnicus was, ook kon schrijven. Eenmaal met lezen begonnen is het moeilijk
het boek terzijde te leggen. Daarbij is zijn persoonlijke verhaal nauwelijks te
vinden. Hij observeert en schrijft, maar niet over hemzelf. Wellicht dat het feit
dat hij uit Friesland afkomstig is, hier debet aan is.
Arthur Bauer vond dit lijvige gestencilde geschrift bij het ontruimen van de
kantoren van Radio Kootwijk. Nadat hij de afstammelingen van de schrijver had
weten op te sporen, wat een verhaal op zich is, kreeg hij toestemming en
welwillende medewerking om het geheel als boek uit te geven. Na het verrichten
van heel veel werk om alles zover te krijgen dat het drukklaar was, is er in
samenwerking met uitgeverij Emaus een groot boek van wel 600 pagina's ontstaan.
Omdat hij vond dat dit ècht moest verschijnen schrok hij er niet voor
terug om er zelf geld in te steken. Daarmee kon de prijs van het boek binnen het
redelijke gehouden worden. Zo belangrijk vond hij het dat de kennis, dat wil
zeggen het verhaal, verspreid en behouden zou worden voor het nageslacht. Op de
afgelopen Dag voor de Radioamateur zijn er vele dozen boeken verkocht aan de
langskomende radioamateurs. Geen van hen zal spijt gehad hebben van zijn aankoop.
Vele avonden min of meer gedwongen leesplezier zijn het gevolg geweest. Het leest
als een roman, met hier en daar een stukje oude, maar vaak heel interessante
radiotechniek. Het is goed dat dit werk verricht is.
Het doet het bestuur van het Wetenschappelijk Radiofonds Veder dan ook groot
genoegen om Arthur Bauer dit jaar een beloning toe te kennen voor zijn
enthousiaste werk. Hij heeft daarmee een belangrijk werk verricht, dat de
omstandigheden ten tijde van de oprichting van het Fonds in onze gedachten
terugroept en daarmee bijdraagt aan de doelstelling van het Vederfonds.
Arthur Bauer tijdens zijn presentatie op 19 april 2007 in Den Haag.
|