Prijsuitreiking de heer T. Schenk
Considerans, uitgesproken door prof.dr.ir. G.
Brussaard,
op de NERG bijeenkomst te Den Haag op 19 april 2007
Mijnheer de voorzitter, dames en heren,
Het bestuur van de stichting Wetenschappelijk Radiofonds Veder heeft in haar
vergadering van januari j.l. besloten de Vederprijs 2006 toe te kennen aan dr.ir.
Tim Schenk, en ik mag namens het bestuur dit besluit voor u toelichten.
Draadloze communicatie heeft de afgelopen jaren een enorme ontwikkeling
doorgemaakt, die we overal om ons heen herkennen. Draadloze LANs zijn in vrijwel
alle moderne kantoren beschikbaar en nieuwe laptops worden standaard met een
radiomodem uitgerust.
Digitale signaalbewerking wordt volop ingezet om de beperkingen van het
onbetrouwbare radiokanaal te compenseren. De ontwikkeling daarvan in de afgelopen
tien jaar heeft sterk bijgedragen aan de huidige mogelijkheden. Maar er lijkt een
nieuwe wending te komen in dit onderzoek en Dr. Tim Schenk heeft aan de voet
gestaan van deze nieuwe ontwikkeling, door sommigen ook aangeduid als "Dirty RF".
De benadering moet het mogelijk maken om sneller te communiceren op nog hogere
frequenties, met nog energie-zuinigere radio modems die ook veel meer
verschillende radiosignalen tegelijk kunnen onderscheiden. Om dat te realiseren
zouden we essentieel betere RF circuits moeten inzetten, maar dat zou in strijd
zijn met wens deze ook steeds goedkoper te kunnen maken. Zoals blijkt uit dit
promotieonderzoek mogen we verwachten dat de digitale signaalbewerking niet
alleen effectief kan zijn in het opheffen van beperkingen van het radiokanaal
zelf, maar ook in het compenseren van imperfecties in de analoge hoogfrequente
circuits.
Daarmee wordt een stap gezet naar het grootschalig toepassen van one-chip radios,
waarbij de analoge hoogfrequente circuits en de digitale basisband processing in
dezelfde CMOS IC technologie en in dezelfde chip plaatsvinden.
Tim Schenk is uitgegaan van MIMO radio systemen, die via meerdere antennes en
dus ook meerdere frontends, aparte datastromen kunnen versturen en ontvangen. De
vele mogelijkheden die radio-overdracht met deze techniek biedt waren eerder
geanalyseerd door Dr. Allert van Zelst, die voor dit werk de Vederprijs 2004
ontving. Het promotieonderzoek van Tim Schenk heeft zich gericht op het digitaal
compenseren van drie belangrijke probleemgebieden van hoogfrequentie circuits,
namelijk faseruis, onbalans tussen het in-fase (I) en het quadratuur (Q) kanaal,
en niet-lineariteiten. Daarbij heeft Dr. Schenk een analyse gemaakt van deze
effecten, bestaande modellen aangescherpt en algoritmen voorgesteld en
geanalyseerd om deze effecten te vereffenen. Enkele van zijn ideeén zijn
als patent ingediend. Tijdens een tweejarig verblijf bij Agere Systems in
Nieuwegein heeft hij zijn ideeén getoetst aan praktische
implementeerbaarheid. Later in het project heeft hij vanuit TU/e ook
samengewerkt met Philips Research, waar hij momenteel werkzaam is.
Waar tot nog toe analoge ontwerpen en digitale algoritmen veeleer als
verschillende disciplines onderzocht werden, blijkt uit het proefschrift dat een
interdisciplinaire aanpak leidt tot betere oplossingen. Uit het proefschrift, en
wellicht over enige tijd ook uit het boek dat hiervan afgeleid wordt, blijkt dat
in de definitie van nieuwe standaarden rekening gehouden kan worden met de
mogelijkheden van digitale compensatie, waardoor deze goedkoper kunnen worden
geïmplementeerd. Dit thema wordt momenteel nog slechts op enkele plaatsen
in de wereld diepgaand onderzocht, en dit onderzoek neemt daarbij een
significante plaats in.
We mogen trots zijn op het baanbrekende radio-onderzoek dat nog steeds in
Nederland verricht wordt door jonge talentvolle onderzoekers, getuige het feit
dat er de laatste jaren nogal wat concurrentie is tussen verschillende
nominaties voor de Vederprijs. Ikzelf heb het genoegen gehad het werk van Allert
en Tim te initiëren en tot een drietal jaren geleden te begeleiden. Het
deed me dan ook veel plezier om het besluit van het bestuur vanmiddag voor u toe
te lichten.
Tim Schenk tijdens zijn presentatie op
19 april 2007 in Den Haag.
|